Ιστορία
Η γάτα Σιβηρίας εκτρέφεται συστηματικά μόλις από τη δεκαετία του ’80 και από το 1990 την απολαμβάνουν και γατόφιλοι στην Αμερική.
Το όνομα “Sibirskaja koschka” («γάτα Σιβηρίας») ήταν στην πατρίδα της τη Ρωσία κατά κύριο λόγο ένας κοινός όρος για μυώδεις γάτες με πλούσιο, χνουδωτό τρίχωμα. Τα μακρύτριχα ζώα εμφανίζονται σε όλες τις περιοχές της Ρωσίας και της Σιβηρίας, αν και όχι τόσο συχνά όσο τα κοντότριχα ζώα.
Δεν έχει διευκρινιστεί με σαφήνεια, από πότε το γονίδιο της μακριάς τρίχας είναι τόσο διαδεδομένο στον πληθυσμό της Ρωσικής γάτας. Ενώ ορισμένοι επιστήμονες είναι σίγουροι ότι πρόκειται για ανεξάρτητη μετάλλαξη, άλλοι βασίζονται σε διασταυρώσεις με μακρύτριχα ζώα από την Ανατολή. Ακόμη και η ακριβής προέλευση των γατών Σιβηρίας στην πατρίδα τους είναι αμφιλεγόμενη. Έτσι, για μεγάλο χρονικό διάστημα θεωρούνταν σίγουρο ότι οι άγριες γάτες του Καυκάσου συνέβαλαν στη δημιουργία της γονιδιακής δεξαμενής της γάτας Σιβηρίας. Όσον αφορά στη σωματική διάπλαση και την υφή του τριχώματος ωστόσο, οι άγριες γάτες του Καυκάσου διαφέρουν σημαντικά από την Αφρικανική άγρια γάτα, η οποία θεωρείται ως η γάτα-μητέρα όλων των οικόσιτων γατών. Οι πιο πρόσφατες έρευνες διαψεύδουν βέβαια τη θεωρία που θέλει τις γάτες Σιβηρίας να προέρχονται από τις άγριες γάτες του Καυκάσου: η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ανακάλυψε ότι όλες οι οικόσιτες γάτες που εμφανίζονται στις πέντε ηπείρους, προέρχονται από την Αφρικανική άγρια γάτα.
Στην Ευρώπη, οι μακρύτριχες γάτες ήταν κάτι σπάνιο μέχρι το 19ο αιώνα. Γι’ αυτό, μόνο οι έμποροι και οι ταξιδιώτες είδαν από νωρίς με τα ίδια τους τα μάτια τα μακρύτριχα ζώα της Ρωσίας. Οι γάτες Σιβηρίας έχουν περιγραφεί το 1864 σε μια έκδοση του βιβλίου «Η ζωή των Ζώων του Μπρεμ» (ή στα αγγλικά, Brehm’s Life of Animals), μετέπειτα εμφανίστηκαν σποραδικά σε ευρωπαϊκές δημοσιεύσεις.
Οι μακρύτριχες γάτες από τη Ρωσία πήραν επίσης μέρος στην πρώτη έκθεση γατών στο Crystal Palace του Λονδίνου το έτος 1871. Χάρη στο υπολειπόμενα κληρονομικό γονίδιο της «μακριάς τρίχας», μπορούν να εμφανιστούν επίσης ξαφνικά γατάκια με μακρύ τρίχωμα σε μια γέννα από γονείς με κοντό τρίχωμα – τα ζώα αυτά αποτέλεσαν αργότερα τη βάση για την εκτροφή της γάτας Σιβηρίας.
Μετά την πρώτη έκθεση στο Crystal Palace, η φυλή έπεσε για ακόμη μια φορά στη λήθη. Η εκτροφή των καθαρόαιμων γατών βρισκόταν εκείνη τη χρονική στιγμή ακόμη σε αρχικό στάδιο. Τα μακρύτριχα ζώα ήταν κάτι σπάνιο και διασταυρώνονταν μεταξύ τους, ώστε να προκύψουν μακρύτριχοι απόγονοι. Η γάτα Σιβηρίας αποδυναμώθηκε στη γονιδιακή δεξαμενή των γατών Περσίας κ.ά. και έδωσε τη θέση της σε πιο γνωστές και δημοφιλείς φυλές γάτες. Η πολιτική κατάσταση στη Σοβιετική Ρωσία οδήγησε μεταξύ άλλων στο να εξαφανιστεί προς το παρόν η Ρωσία από την ιστορία εκτροφής γατών.
Μια νέα αρχή έγινε τη δεκαετία του ’80. Οι μακρύτριχες οικόσιτες γάτες από τη Ρωσία εμφανίστηκαν το 1985 όπου και δημιουργήθηκε μια πειραματική φυλή. Από το 1986 εκτέθηκαν οι γάτες που προέκυψαν από την συγκεκριμένη εκτροφή. Στη συνέχεια, η μια εκτροφή ακολούθησε την άλλη: από το 1987 η φυλή που ονομαζόταν τότε «γάτα του δάσους Σιβηρίας» αναγνωρίστηκε επίσημα ως φυλή γάτας. Τα πρώτα νεογνά της νέας φυλής γεννήθηκαν στις 12 Μαΐου του 1988 στην ανατολική Γερμανία . Το πρώτο ζευγάρι ρωσικών γατών του δάσους έφτασε στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας με μια οικογένεια μεταναστών το 1987 και αυτό οδήγησε στην πρώτη καταχωρημένη γέννα το έτος 1989. Από τότε, η φυλή, αποκαλούμενη ως «γάτα του Σιβηρικού Δάσους», απέκτησε όλο και περισσότερους θαυμαστές.
Το ίδιο περίπου χρονικό διάστημα άρχισε η συστηματική εκτροφή των “Sibirskaja Koschka” στη Ρωσία. Ωστόσο, κάθε ένωση φυλών γάτας υποστήριζε ένα διαφορετικό πρότυπο φυλής, με αποτέλεσμα η εμφάνιση της γάτας Σιβηρίας να μην είναι ενιαία για όλες τις γάτες της φυλής, όπως παλαιότερα. Από τη Ρωσία έγινε επίσης η εξαγωγή των πρώτων δειγμάτων προς τις ΗΠΑ: το 1990 η πρώτη γάτα Σιβηρίας μετακόμισε σε ένα αμερικανικό νοικοκυριό. Το υψηλό κόστος των εισαγωγών από τη Ρωσία διασφάλισε ωστόσο, ότι ο πληθυσμός των Ρωσικών Μακρύτριχων γατών παρέμεινε σχετικά μικρός στις ΗΠΑ.
Σήμερα η γάτα Σιβηρίας εκτρέφεται σε όλο τον κόσμο. Το όνομά της άλλαξε το 1991 από «γάτα του Σιβηρικού Δάσους» σε «γάτα Σιβηρίας» – κυρίως για να διακρίνεται καλύτερα από τη «γάτα του Νορβηγικού Δάσους». Το 1992 η φυλή αναγνωρίστηκε επίσημα από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Γατών, το 1998 από τη Διεθνή Ομοσπονδία των Αιλουροειδών (FIFe). Στα αγγλικά, αυτή η φυλή γάτας είναι γνωστή ως “Siberian Forest Cat“, “Siberian” ή “Siberian Cat”.