Η γάτα νιαουρίζει τη νύχτα: γιατί και τι να κάνω;

Η γάτα σας νιαουρίζει και σας αφήνει άυπνους όλη τη νύχτα; Πιθανόν κάθε ιδιοκτήτης γάτας το έχει ήδη βιώσει αυτό στο παρελθόν. Τι να κάνουμε αν κάθε βράδυ η γάτα μας δεν μας αφήνει να κοιμηθούμε; Γιατί πολλές γάτες νιαουρίζουν ιδίως το βράδυ και τι βοηθά κατά του νυχτερινού νιαουρίσματος;

Ας ξεκινήσουμε με τα κακά νέα: οι γάτες είναι νυκτόβια ζώα. Στην ουσία δεν είναι να απορεί κανείς που απαιτούν την προσοχή μας με δυνατό νιαούρισμα, ιδίως τη νύχτα όταν είναι πιο δραστήριες. Αλλά μην ανησυχείτε, ακόμη και οι ιδιοκτήτες γατών μπορούν να απολαμβάνουν ήσυχες νύχτες. Διότι τα καλά νέα είναι: οι γάτες μπορούν να μάθουν να είναι ήσυχες τη νύχτα. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πρώτα τις αιτίες του νυχτερινού νιαουρίσματος.

Γιατί νιαουρίζουν οι γάτες τη νύχτα;

Όπως συμβαίνει τόσο συχνά, δεν υπάρχει ένας και μοναδικός λόγος, για τον οποίο οι γάτες νιαουρίζουν τη νύχτα. Διότι όσο διαφορετικές είναι οι γάτες μας, τόσο διαφορετικοί είναι οι λόγοι για το νυχτερινό νιαούρισμά τους. Ενώ μερικές κοιμούνται ήσυχα δίπλα στα πόδια σας και ονειρεύονται τις εμπειρίες της ημέρας, άλλες περιπλανιούνται ανήσυχα μέσα στο σπίτι, γρατσουνάνε τις πόρτες και νιαουρίζουν σπαρακτικά. Και φυσικά υπάρχουν και χαρακτήρες που είναι απλώς από τη φύση τους «πολυλογούδες» και σηκώνουν τη φωνή τους πιο συχνά από άλλες, όπως οι Σιαμαίες γάτες.

Βασικά, οι γάτες θέλουν με το νιαούρισμα να μας πουν κάτι. Δεν το χρησιμοποιούν, επειδή θέλουν απλά να νιαουρίσουν ή επειδή θέλουν σκόπιμα να μην μας αφήσουν να κοιμηθούμε. Το νιαούρισμα είναι ένας δοκιμασμένος τρόπος για τις γάτες να επικοινωνούν με εμάς τους ανθρώπους. Διότι ενώ ενώ οι ενήλικες γάτες επικοινωνούν κυρίως μεταξύ τους με τη γλώσσα του σώματος, το νιαούρισμα εξυπηρετεί στη συνομιλία μεταξύ ανθρώπου και γάτας. Οι γάτες μαθαίνουν γρήγορα ότι οι ιδιοκτήτες τους είναι συχνά «αργόστροφοι» σε ότι αφορά τα σήματα του σώματος και επομένως – παρόμοια με αυτά που κάνουμε οι άνθρωποι με τη γλώσσα μας – χρησιμοποιούν ήχους για να τραβήξουν την προσοχή πάνω τους.

Οι πιο συνηθισμένες αιτίες του νυχτερινού νιαουρίσματος

Δυστυχώς, εμείς οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουμε πάντα το νιαούρισμα και απλά δεν ξέρουμε τι προσπαθεί να μας πει η γάτα ή ο γάτoς μας. Μερικές φορές χρειάζεται πολλή ενσυναίσθηση, υπομονή και λιγάκι «παρακολούθηση» για να ανακαλύψετε τις αιτίες για το νιαούρισμα, αφού κάθε γάτα είναι διαφορετική. Αλλά παρά τις ατομικές προτιμήσεις, συνήθειες, εμπειρίες και ανάγκες, πίσω από το νυχτερινό νιαούρισμα κρύβεται συχνά μία από τις παρακάτω αιτίες:

• Πλήξη
• Πείνα
• Μοναξιά
• Άγχος και αβεβαιότητα
• Συνήθεια
• Ασθένεια ή πόνος
• Ορμονικές διακυμάνσεις

Πώς μπορώ να διδάξω στη γάτα μου να είναι ήσυχη τη νύχτα;

Όπως και με το ερώτημα του «γιατί», δεν υπάρχει γενική απάντηση σε αυτό το ερώτημα που να ισχύει/λειτουργεί για όλες τις γάτες. Διότι όσο διαφορετικοί είναι οι λόγοι για το νυχτερινό νιαούρισμα, τόσο διαφορετικά είναι και τα μέσα για την αποφυγή της διατάραξης της ησυχίας τη νύχτα. Εάν υποψιάζεστε ποια από τις προαναφερθείσες αιτίες θα μπορούσε να ισχύει για το κατοικίδιο ζώο σας, έχετε ήδη κάνει το πρώτο βήμα και τώρα μπορείτε να προσπαθήσετε να λάβετε τα κατάλληλα μέτρα αντιμετώπισης. Διαβάστε τις παρακάτω συμβουλές για να μάθετε ποια μπορεί να είναι αυτά:

• Συμβουλές, εάν η γάτα νιαουρίζει από πλήξη:

Ενώ η γάτα κοιμάται όλη μέρα άνετα στον καναπέ σας, είναι ξαφνικά το βράδυ και τη νύχτα σε τέλεια φόρμα και απαιτεί ένα «πρόγραμμα»;

Αυτό δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο, εξάλλου, οι γάτες είναι από τη φύση τους πιο δραστήριες αυτό το χρονικό διάστημα της ημέρας. Το καλό είναι: Εάν ασχολείστε επαρκώς με τη γάτα σας κατά τη διάρκεια της ημέρας, παίζετε μαζί της, την αφήνετε να περιπλανηθεί έξω ή την κρατάτε σε κίνηση με μικρά παιχνίδια κυνηγιού, θα είναι επίσης έτοιμη να ξεκουραστεί για μερικές ώρες τη νύχτα. Απλώς δοκιμάστε ποιο παιχνίδι δεν χορταίνει να παίζει η γάτα σας. Μάλλινα κουβάρια, μπάλες, φτερά, δείκτες λέιζερ, επίπεδα μπολ με νερό ή άλλα παιχνίδια γάτας: δεν υπάρχουν όρια στη δημιουργικότητά σας σε ό,τι αφορά την απασχόληση της γάτας σας. Απλώς φροντίστε ακόμη μια φορά το βράδυ προτού πάτε για ύπνο να εξαντλείτε τη γάτα σας και να της δίνετε την αμέριστη προσοχή σας.

Εάν η γάτα δεν κοιμάται ακόμη και μετά από αυτή τη βραδινή δόση παιχνιδιού, μπορείτε επίσης να έχετε στη διάθεσή της παιχνίδια ή δυνατότητες απασχόλησης για τη νύχτα όπως σανίδες όσφρησης ή άλλα παιχνίδια ευφυΐας. Η γάτα σας μπορεί να απασχολείται μόνη της με αυτά μέσα στη νύχτα, ενώ εσείς μπορείτε να συνεχίσετε να κοιμάστε με την ησυχία σας.

• Συμβουλές, εάν η γάτα νιαουρίζει από πείνα:

Σε αντίθεση με εμάς τους ανθρώπους ή σκύλους, οι οποίοι πρέπει να τρώνε μόνο ένα ή δύο κυρίως γεύματα την ημέρα, οι γάτες προτιμούν πάντα να τρώνε μόνο μικρές μερίδες σνακ στο ενδιάμεσο, πράγμα που επίσης ωφελεί το γαστρεντερικό τους σύστημα. Εάν δεν έχουν φάει πολύ για βραδινό και είναι ξύπνιες τη νύχτα, είναι φυσικά κατανοητό να ζητούν ένα μικρό γεύμα μέσα στη νύχτα και γι’ αυτό νιαουρίζουν δυνατά.

Ωστόσο, σε αυτήν την περίπτωση δεν πρέπει να πηδήξετε αμέσως από το κρεβάτι και να γεμίσετε το μπολ της γάτας, διότι με το που η γάτα σας μάθει ότι το νιαούρισμά της για τροφή «πιάνει τόπο», πιθανότατα θα το επαναλάβει ξανά.

Αντ’ αυτού, να ταΐζετε τη γάτα σας λίγο προτού πάτε για ύπνο και να της αφήνετε άλλη μια μικρή μερίδα φαγητού για τη νύχτα, που θα μπορεί να παίρνει μόνη της ανάλογα με τις ανάγκες της. Για το σκοπό αυτό, μπορούν να χρησιμεύσουν αυτόματες ταΐστρες ή παιχνίδια ευφυΐας με φαγητό. Με αυτό τον τρόπο, η γάτα σας θα είναι χορτάτη, αλλά και λίγο απασχολημένη, ενώ εσείς θα μπορείτε να κοιμάστε με την ησυχία σας.

• Συμβουλές, εάν η γάτα νιαουρίζει από μοναξιά:

Ιδίως τη νύχτα, όταν ο φροντιστής της κοιμάται και η γάτα ενδεχομένως δεν επιτρέπεται να βγαίνει έξω, μερικές γάτες αισθάνονται τρομερή μοναξιά. Ιδίως στα γατάκια που είναι γεμάτα ενέργεια και πολύ παιχνιδιάρικα δεν αρέσει να μένουν μόνα τους τη νύχτα.

Μια δεύτερη γάτα θα βοηθούσε, διότι σε αντίθεση με σας είναι δραστήρια και τη νύχτα και επομένως είναι μια καλή παρέα για παιχνίδι. Ενώ οι δύο μικρές γάτες θα κάνουν αγώνα δρόμου γύρω από τον καναπέ ή θα κατακτούν μαζί το γατόδεντρο, εσείς μπορείτε να εξακολουθείτε να κοιμάστε ήρεμα στο διπλανό υπνοδωμάτιο.

Ακόμη και για πιο ηλικιωμένες γάτες, η κοινωνική επαφή με μια δεύτερη γάτα μπορεί να είναι μια καλή λύση για το νυχτερινό νιαούρισμα. Προϋπόθεση είναι, ωστόσο, να προγραμματίσετε και να προχωρήσετε σωστά και προσεκτικά από πολύ νωρίς τη συμβίωση των δύο γατών. Διαφορετικά, ο ερχομός ενός δεύτερου τετράποδου θα μπορούσε να καταλήξει σε διαμάχη για εδαφική επικράτηση – και αυτό πιθανότατα θα σας έκανε να χάσετε για άλλο λόγο τον ύπνο σας.

• Συμβουλές, εάν η γάτα νιαουρίζει από νευρικότητα, φοβία ή ανασφάλεια:

Οι γάτες είναι ζώα της συνήθειας και πολύ ευαίσθητες, όταν πρόκειται για αλλαγές στο οικείο περιβάλλον τους. Νέα έπιπλα ή ακόμη και μια μετακόμιση σε ένα καινούργιο σπίτι μπορεί να προκαλέσει έντονη ανασφάλεια σε μια γάτα. Το ξένο περιβάλλον, οι νέες μυρωδιές και οι ασυνήθιστοι θόρυβοι τις φοβίζουν. Σε αυτή την κατάσταση, ούτε που να σκέφτεστε έναν ήρεμο ύπνο, αντ’ αυτού η γάτα αρχίζει το θορυβώδη θρήνο της.

Και άλλα γεγονότα, όπως για παράδειγμα οι δυνατές ρουκέτες την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς ή απλά ένα νέο χαλί με μια ασυνήθιστη μυρωδιά μπορούν να τρομάξουν τις γάτες με τις έντονες αισθήσεις τους.

Είναι σημαντικό να λαμβάνετε σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες της γάτας σας χωρίς να δίνετε και μεγάλη προσοχή στο νιαούρισμα της γάτα σας τη νύχτα – στην ουσία, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα κάλεσμα για να σας ζητήσει να περάσετε χρόνο μαζί τις επόμενες νύχτες. Αντ’ αυτού, δώστε στη γάτα σας πολλή αγάπη και προσοχή – ιδίως κατά τη διάρκεια της ημέρας. Παίξτε μαζί της, χαιδέψτε το τρίχωμά της και αφήστε την να πάρει έναν υπνάκο στην αγκαλιά σας. Η πόρτα του υπνοδωματίου σας δεν πρέπει να παραμένει κλειδωμένη ακόμη και τη νύχτα. Ενδεχομένως να επιτρέπετε στη γάτα σας ακόμη και να κοιμάται στο κρεβάτι σας και εκεί να μένει ήσυχη; Εάν δεν το θέλετε, μπορείτε επίσης να δημιουργήσετε έναν άνετο χώρο ύπνου δίπλα ή κάτω από το κρεβάτι ή να τοποθετήσετε μια αιώρα για γάτες.

Εάν η γάτα σας είναι ακόμα ανήσυχη τη νύχτα παρά τα μέτρα αυτά, τα ανθοϊάματα Μπαχ ή οι ειδικοί ψεκαστήρες αρώματος για την πρίζα μπορούν επίσης να προσφέρουν χαλάρωση. Και για ορισμένες γάτες θα βοηθούσε μάλιστα, εάν τη νύχτα παίζει σιγανά ένα ραδιόφωνο και την αποσπάει από τους παράξενους θορύβους.

• Συμβουλές, εάν η γάτα νιαουρίζει από συνήθεια:

Φυσικά, υπάρχουν και γάτες που νιαουρίζουν μόνο τη νύχτα, μόνο επειδή το έχουν συνηθίσει. Ιδίως όταν το νιαούρισμα επιτυγχάνει τον επιθυμητό σκοπό. Δηλαδή να σιγουρευτεί ότι έχει προσελκύσει την προσοχή σας και ότι είστε εκεί για να την φροντίσετε, χαϊδεύοντας την ή προσφέροντάς της φαγητό.

Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε το νυχτερινό νιαούρισμα της γάτας από συνήθεια είναι να την αγνοήσετε, όσο δύσκολο κι αν σας είναι. Ακόμη κι αν η γάτα σας νιαουρίζει για μερικές ακόμη νύχτες και σας στερεί τον ύπνο: κάποια στιγμή θα παρατηρήσει ότι το νιαούρισμά της δεν πιάνει τόπο και θα το σταματήσει.

Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να λαμβάνετε σοβαρά υπόψη το νιαούρισμα της γάτας σας. Ιδίως εάν η γάτα δεν έχει επιδείξει στο παρελθόν τέτοιου είδους συμπεριφορά, θα πρέπει να σκεφτείτε τι θα μπορούσε να προκαλέσει το νυχτερινό νιαούρισμά της. Υπήρξε ένα γεγονός που θα μπορούσε να τρομάξει τη γάτα σας; Αφιερώνετε τελευταία λίγο χρόνο στην περιποίησή της; Ή έχετε αλλάξει τους χρόνους σίτισης; Εάν πίσω από το νυχτερινό νιαούρισμα της γάτας κρύβεται άγχος, φόβος ή πλήξη, ίσως μπορείτε να τη βοηθήσετε με τις παραπάνω συμβουλές. Εάν όλα αυτά δεν συμβαίνουν, θα πρέπει σίγουρα να κλείσετε ένα ραντεβού με κτηνίατρο, διότι ακόμη και κάποια ασθένεια ή πόνοι μπορεί να ταλαιπωρούν τη γάτα σας τη νύχτα και γι’ αυτό να νιαουρίζει δυνατά για βοήθεια.

• Συμβουλές, εάν η γάτα νιαουρίζει από αρρώστια ή πόνο:

Πολλές γάτες υποφέρουν σιωπηλά και κρύβουν τον πόνο όσο το δυνατόν περισσότερο – αυτό είναι στη φύση τους, διότι για να επιβιώσουν, οι πρόγονοί τους, οι άγριες γάτες, δεν είχαν ποτέ τη δυνατότητα να δείξουν αδυναμία. Αλλά τη νύχτα, ο πόνος συχνά γίνεται αφόρητος (αυτό δεν διαφέρει πολύ στις γάτες απ’ ότι στους ανθρώπους). Αν στον πόνο, προστεθεί το σκοτάδι, η ησυχία, η απουσία των ανθρώπων της και η έλλειψη απόσπασης προσοχής, πολλές γάτες δεν ξέρουν μερικές φορές τι να κάνουν για να νιώσουν καλύτερα, απ’ το να νιαουρίζουν δυνατά.

Εκτός από τις ψυχολογικές αιτίες που αναφέρθηκαν παραπάνω, πρέπει πάντα να λαμβάνετε υπόψη σας τα οργανικά προβλήματα της γάτας σας. Ο πόνος από εσωτερικά όργανα, αρθρώσεις, υψηλή αρτηριακή πίεση, υπερθυρεοειδισμό ή νεφρική ανεπάρκεια καθώς και καρδιακές παθήσεις μπορεί να οδηγήσει σε ανησυχία τη νύχτα. Πιθανοί περιορισμοί που σχετίζονται με την ηλικία, όπως η αποδυνάμωση ορισμένων αισθήσεων (κώφωση, τύφλωση) μπορεί να τρομάξουν τη γάτα τόσο πολύ που να νιαουρίζει τη νύχτα. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει οπωσδήποτε να πάτε τη γάτα σας σε κτηνίατρο για εξέταση. Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος για να αποκλειστεί μια ασθένεια ως αιτία.

• Συμβουλές, εάν η γάτα νιαουρίζει λόγω ορμονικών διαταραχών

Ιδίως σε γάτες ή γάτους που δεν έχουν στειρωθεί/ευνουχιστεί, οι ορμόνες μερικές φορές απλώς περνούν. Σε ηλικία περίπου έξι μηνών, οι γάτες γίνονται σεξουαλικά ώριμες και βιώνουν τον πρώτο τους οίστρο. Είναι λοιπόν έτοιμες για να ζευγαρώσουν και να επιδείξουν αυτή την κατάσταση, με το να τρέχουν ανήσυχα μπρος-πίσω, να τρίβουν το κεφάλι τους πάνω σε αντικείμενα, να κυλιούνται στο πάτωμα, να μαρκάρουν την περιοχή τους επανειλημμένως, να σηκώνουν την ουρά τους, να νιαουρίζουν δυνατά, να σφυρίζουν ή να κουβεντιάζουν. Ακόμη και οι γάτες που ήταν πάντα ήσυχες τη νύχτα, ξαφνικά νιαουρίζουν δυνατά όταν είναι σε οίστρο. Ταυτόχρονα, οι σεξουαλικά ώριμες γάτες αποπνέουν ένα άρωμα που οι γάτοι μυρίζουν σε μεγάλες αποστάσεις χάρη στην ευαίσθητη μύτη τους. Άρα μπορεί να συμβεί ο γάτος σας να γίνει ξαφνικά ασυγκράτητος, όταν μια γάτα από τη γειτονιά είναι σε οίστρο. Στη συνέχεια, θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να φτάσει στη γειτονική γάτα και θα εκφράσει μέσα στη νύχτα με δυνατό νιαούρισμα τη δυσαρέσκειά του για την κλειστή πόρτα του σπιτιού.

Η πιο αποτελεσματική θεραπεία γι’ αυτόν τον σεξουαλικώς υποκινούμενο τρόμο είναι σίγουρα ο ευνουχισμός του γάτου ή η στείρωση της γάτας. Οι στειρωμένες γάτες γίνονται συνήθως πιο ήρεμες και χάνουν το ενδιαφέρον τους για άλλους γάτους που είναι έτοιμοι να ζευγαρώσουν. Η στείρωση εξαλείφει επίσης τον κίνδυνο «νυμφομανίας» που υφίσταται, εάν η γάτα δεν ζευγαρώσει όταν είναι σε οίστρο.

Εάν επιθυμείτε να στειρώσετε τη γάτα ή να ευνουχίσετε το γάτο σας, θα πρέπει να το συζητήσετε με τον/την κτηνίατρό σας. Θα σας δώσει λεπτομερείς συμβουλές σχετικά με τη σωστή στιγμή, τα οφέλη και τις πιθανές παρενέργειες της στείρωσης.

Πρέπει να πάω τη γάτα μου σε κτηνίατρο, γιατί νιαουρίζει τη νύχτα;

Παρ’ όλο που οι περισσότερες γάτες νιαουρίζουν τη νύχτα για ψυχολογικούς λόγους, δηλαδή λόγω πλήξης, ελλιπούς απασχόλησης ή μοναξιάς, δεν μπορείτε να αποκλείσετε και οργανικά προβλήματα πίσω απ’ όλο αυτό. Εάν η γάτα σας αλλάξει ξαφνικά τη συμπεριφορά της, θα πρέπει βασικά να την εξετάσει πρώτα ένας/μία κτηνίατρος. Ίσως το αγαπημένο σας κατοικίδιο είναι πραγματικά άρρωστο και χρειάζεται φάρμακα ή μια ειδική τροφή. Ακόμη και αν ο/η κτηνίατρος της γάτας σας διαγνώσει ότι η γάτα σας χαίρει άκρας υγείας, αυτή η είδηση και μόνο θα σας κάνει να κοιμάστε πιο ήρεμα. Τώρα θα μπορείτε  με περισσότερη ψυχραιμία και υπομονή να δοκιμάσετε τα προαναφερθέντα μέτρα ενάντια στο νιαούρισμα λόγω ψυχολογικών αιτίων.

Εάν ωστόσο δεν βοηθάει τίποτε και ο νυχτερινός «θρήνος» δεν λέει να σταματήσει, δεν πρέπει να διστάσετε να ζητήσετε επαγγελματική βοήθεια από έναν έμπειρο ψυχολόγο για γάτες. Σε τελική ανάλυση, όχι μόνο υποφέρετε εσείς από αϋπνία, αλλά και η γάτα σας πιθανότατα αισθάνεται άβολα και θέλει με το δυνατό νιαούρισμα να εκφράσει μια ανάγκη, που θα πρέπει να ψάξετε σε βάθος.