Διαβήτης σε Γάτα 

Εκτός από τους ανθρώπους, και οι γάτες μπορούν να νοσήσουν από διαβήτη. Παρακάτω σας εξηγούμε πώς να αναγνωρίζετε τα συμπτώματα στη γάτα σας, ποιες μορφές διαβήτη υπάρχουν στις γάτες και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η ασθένεια.

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι ίσως η πιο κοινή ορμονική διαταραχή του μεταβολισμού στις γάτες και παρατηρείται πολύ πιο συχνά από ό,τι ο άποιος διαβήτης. Στην αρχή, εκδηλώνεται συνήθως με μια αυξημένη ανάγκη για ούρηση, ενώ επηρεάζει κυρίως τις αρσενικές γάτες μεγάλης ηλικίας.

Για την καλύτερη κατανόηση αυτής της πολύπλοκης ορμονικής νόσου, καλό είναι να εξετάσουμε πρώτα τις δύο μορφές της νόσου ξεχωριστά.

Σακχαρώδης διαβήτης

Η ινσουλίνη, η ορμόνη του σακχάρου, σχηματίζεται στο λεγόμενο ενδοκρινικό τμήμα του παγκρέατος. Τα β-κύτταρα που είναι υπεύθυνα γι’ αυτό, αυξάνουν την παραγωγή ινσουλίνης μόλις αυξηθεί το επίπεδο σακχάρου στο αίμα. Η αναβολική ορμόνη εισέρχεται στη συνέχεια στην κυκλοφορία του αίματος και οδηγεί σε αυξημένη πρόσληψη σακχάρου στα κύτταρα διαφόρων οργάνων (π.χ. ήπαρ, μύες, εγκέφαλος).

Τα ηπατικά κύτταρα, ειδικότερα, μπορούν στη συνέχεια να μετατρέψουν το σάκχαρο που απορροφάται σε άμυλο (γλυκογόνο). Αυτό το άμυλο δρα ως απόθεμα υδατανθράκων και μπορεί να μετατραπεί ξανά σε σάκχαρο σε περίπτωση που τα επίπεδα σακχάρου είναι πολύ χαμηλά.

Πάσχει η γάτα σας από διαβήτη; Τότε θα βρείτε τη σωστή τροφή για γάτες με διαβήτη στο κατάστημα zooplus.

Αιτίες του σακχαρώδη διαβήτη στις γάτες

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος διαβήτη στις γάτες. Είναι αποτέλεσμα της αύξησης των επιπέδων σακχάρου στο αίμα λόγω ανεπάρκειας ινσουλίνης.

Μόλις το επίπεδο σακχάρου στο αίμα υπερβεί ένα ορισμένο όριο, αναστέλλεται η σύνθεση σακχάρων (γλυκονεογένεση) και η διάσπαση του αμύλου σε σάκχαρα (γλυκογονόλυση).

Αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν ανεπάρκεια ινσουλίνης:

• Ο νεανικός σακχαρώδης διαβήτης (τύπου 1) προκαλείται από την πλήρη ανεπάρκεια ινσουλίνης. Το ίδιο το σώμα καταπολεμά το πάγκρεας μέσω αυτοάνοσων αντισωμάτων, με αποτέλεσμα τα β-κύτταρα να καταστρέφονται. Αυτό οδηγεί στη μείωση ή και τη διακοπή της παραγωγής ινσουλίνης, με αποτέλεσμα η γλυκόζη να μην αποβάλλεται πλέον από το αίμα.
• Ο σακχαρώδης διαβήτης ενηλίκων (τύπου 2) είναι αποτέλεσμα σχετικής ανεπάρκειας ινσουλίνης. Στην περίπτωση αυτή, δεν υπάρχει καταστροφή των β-κυττάρων, αλλά απώλεια της λειτουργίας ή αντίσταση στην ινσουλίνη. Η ινσουλίνη που παράγεται είναι μεν επαρκής, ωστόσο η δράση της δεν είναι πλέον αποτελεσματική.
  Άλλες ασθένειες όπως οι νεφρολογικές παθήσεις, η χορήγηση σκευασμάτων κορτιζόνης ή οι μολυσματικές ασθένειες μπορούν να οδηγήσουν σε αντίσταση στην ινσουλίνη. Επίσης, η παχυσαρκία είναι μια από τις συνηθέστερες αιτίες διαβήτη. Αυτή είναι η πιο συνηθισμένη μορφή διαβήτη στις γάτες.

Άποιος διαβήτης

Η αντιδιουρητική ορμόνη (ADH) σχηματίζεται σε ένα τμήμα του διάμεσου εγκεφάλου, τον υποθάλαμο. Ελέγχει την επανάκτηση του νερού από τα πρωτογενή ούρα και, ως εκ τούτου, επιτελεί σημαντική λειτουργία στην υδατική ισορροπία της γάτας.

Εάν εκλύεται πολλή ADH, τότε αυτή η ορμόνη δεσμεύεται στους αντίστοιχους υποδοχείς των νεφρών. Αυτό προκαλεί αυξημένη επανάκτηση νερού, με αποτέλεσμα η γάτα να αποβάλλει μικρότερο όγκο ούρων. Αν δεσμεύεται λιγότερη ADH στους υποδοχείς, τότε επαναρροφάται λιγότερο νερό και η γάτα αποβάλλει μεγαλύτερο όγκο ούρων.

Αιτίες του άποιου διαβήτη στις γάτες

Επομένως, μια γάτα που πάσχει από άποιο διαβήτη εμφανίζει συνήθως αυξημένη ανάγκη για ούρηση. Αυτό οφείλεται είτε σε ανεπαρκή σχηματισμό ADH στον εγκέφαλο είτε σε διαταραχή της ανταπόκρισης των νεφρών στην ADH.

Αιτίες μπορεί να είναι συγγενείς ασθένειες όπως δυσπλασίες του εγκεφάλου ή των νεφρών, καθώς και επίκτητες ασθένειες όπως τραυματισμοί ή δηλητηριάσεις. Ανάλογα με την αιτία, ο άποιος διαβήτης χωρίζεται σε δύο επιμέρους υποτύπους:

• Κεντρικός άποιος διαβήτης = ανεπάρκεια ADH
• Νεφρικός άποιος διαβήτης = μειωμένη ανταπόκριση των νεφρών στην ADH

Ποια είναι τα συμπτώματα του διαβήτη στις γάτες;

Τα ακόλουθα συμπτώματα σχετίζονται πολύ συχνά με τον διαβήτη στις γάτες:

• αύξηση της πρόσληψης νερού και της ούρησης (πολυουρία και πολυδιψία)
• απώλεια βάρους παρά την αυξημένη πρόσληψη τροφής (πολυφαγία)
• γενικότερα συμπτώματα όπως κόπωση και έλλειψη διάθεσης για κίνηση
• θαμπό τρίχωμα και μειωμένη επούλωση πληγών

Μια ιδιαίτερα σοβαρή μορφή είναι η λεγόμενη διαβητική κετοξέωση (ΔΚΟ). Εάν ο διαβήτης σε μια γάτα εντοπιστεί πολύ αργά ή δεν εντοπιστεί, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ενεργειακή ανεπάρκεια της γάτας λόγω της μειωμένης πρόσληψης γλυκόζης από τα κύτταρα.

Αυτό με τη σειρά του ευνοεί το σχηματισμό κετονικών σωμάτων, τα οποία σχηματίζονται από τα αποθέματα λίπους. Η υπερβολική αύξηση αυτών των κετονικών σωμάτων προκαλεί κέτωση, η οποία οδηγεί σε υπεροξύτητα του αίματος (οξέωση). Εκτός από την εμφάνιση σοβαρών επεισοδίων αδυναμίας και εμετού, η κατάσταση αυτή μπορεί να αποτελέσει απειλή για τη ζωή της γάτας.

Διάγνωση διαβήτη στις γάτες

Αν παρατηρείτε ότι η γάτα σας ξαφνικά πίνει πολύ περισσότερο από ό,τι συνήθως και χρειάζεται να ουρεί πολύ συχνά, είναι δείγμα για τα σημαντικά κύρια συμπτώματα του διαβήτη. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν κτηνίατρο για να είστε σίγουροι. Ο κτηνίατρος μέσα από ερωτήσεις στον ιδιοκτήτη (ιστορικό) και με μια γενική κλινική εξέταση μπορεί να επαληθεύσει τυχόν υποψίες.

Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης, ο κτηνίατρος έχει στη συνέχεια διάφορες διαγνωστικές επιλογές στη διάθεσή του.

Με τη λήψη δείγματος αίματος, ο κτηνίατρος μετρά τα τρέχοντα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Ωστόσο, καθώς αυτά μπορεί να έχουν μεγάλες διακυμάνσεις, λόγω του στρες ή της προηγούμενης πρόσληψης τροφής, μπορεί επίσης να εξεταστεί η λεγόμενη φρουκτοζαμίνη.

Αυτή είναι μια μακροπρόθεσμη παράμετρος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα κατά το προηγούμενο διάστημα (από μία έως τρεις εβδομάδες). Επιπλέον, η εξέταση αίματος επιτρέπει τη μέτρηση διαφόρων παραμέτρων στα όργανα, ώστε ο κτηνίατρος να αποκλείσει, για παράδειγμα, την παγκρεατίτιδα.

Επίσης, είναι δυνατόν να ανιχνευθεί αυξημένη περιεκτικότητα σε γλυκόζη ή κετονικά σώματα στα ούρα. Εκτός αυτού, μπορεί να προσδιοριστεί το ειδικό βάρος των ούρων. Αυτό συχνά αυξάνεται στον διαβήτη.

Η εξέταση ADH βοηθά στο να αποκλειστεί ο άποιος διαβήτης. Μετά τη χορήγηση της ADH, η επανάκτηση νερού ελέγχεται με τη μέτρηση του όγκου των ούρων της γάτας. Εάν ελαττωθεί η ουροποιητική δραστηριότητα της γάτας, αυτό αποτελεί ένδειξη κεντρικού άποιου διαβήτη.

Πώς αντιμετωπίζουμε τον διαβήτη στις γάτες;

Σακχαρώδης διαβήτης

Ανάλογα με τη σοβαρότητα της νόσου, η γάτα χρειάζεται διαφορετική ποσότητα και μορφή ινσουλίνης (κανονική ινσουλίνη, ινσουλίνη ενδιάμεσης ή μακράς δράσης). Αυτό αναπροσαρμόζεται τακτικά με μετρήσεις γλυκόζης του αίματος. Σε πολλές περιπτώσεις, η ινσουλίνη χορηγείται καθημερινά εφ’ όρου ζωής με υποδόρια ένεση.

Επιπλέον, συνιστάται αλλαγή στη διατροφή, καθώς θα πρέπει να αποφεύγονται οι χαμηλής ποιότητας υδατάνθρακες και τα λίπη, ενώ θα πρέπει να προτιμώνται ζωοτροφές πλούσιες σε ακατέργαστες ίνες. Για τη μείωση του βάρους συνιστάται επίσης η τακτική άσκηση.

Άποιος διαβήτης

Ο τύπος του κεντρικού άποιου διαβήτη απαιτεί τη χορήγηση συνθετικής ADH, ενώ ο τύπος του νεφρικού άποιου διαβήτη αντιμετωπίζεται με τη θεραπεία της υποκείμενης νόσου.

Πώς γίνεται η πρόγνωση;

Δεδομένου ότι ο διαβήτης στις γάτες είναι μια πολύ σύνθετη ασθένεια και μπορεί να εξελιχθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, δεν είναι δυνατή μια συγκεκριμένη πρόγνωση.

Σε κάθε περίπτωση, η ποιότητα ζωής των γατών με σακχαρώδη διαβήτη είναι σημαντικά καλύτερη, όταν έχει ρυθμιστεί σωστά η χορήγηση ινσουλίνης. Κατά κανόνα, ο κεντρικός άποιος διαβήτης μπορεί επίσης να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με τη χορήγηση ADH. Αντίθετα, η πρόγνωση του νεφρικού άποιου διαβήτη εξαρτάται από την υποκείμενη νόσο.

Μπορούμε να αποτρέψουμε τον διαβήτη στις γάτες;

Δεδομένου ότι η παχυσαρκία στις γάτες είναι μία από τις συχνότερες αιτίες του σακχαρώδη διαβήτη, θα πρέπει να δώσετε προσοχή στην ισορροπημένη διατροφή και την άσκηση από νωρίς. Η γενική καλή υγεία ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και προλαμβάνει μολυσματικές ασθένειες και άλλες υποκείμενες νόσους.