Μια στοργική και συνεπής εκπαίδευση βελτιώνει τη συνύπαρξη σκύλου και ανθρώπου.
Όσο νωρίτερα τόσο το καλύτερο; Αυτή η αρχή ισχύει εγγυημένα για την εκπαίδευση κουταβιών. Τα μικρά σκυλιά είναι εξαιρετικά φιλομαθή και εξακολουθούν να είναι ανοιχτά να μάθουν τον κόσμο. Αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί για να μάθουν τα σκυλάκια με διασκεδαστικό τρόπο – αλλά και με συνέπεια – τι αναμένεται από αυτά.
Η στοργική και συνεπής εκπαίδευση των κουταβιών είναι η βάση για μια ειρηνική και χωρίς άγχος συνύπαρξη μεταξύ σκύλου και ανθρώπου. Εάν τα σκυλιά γνωρίζουν τη θέση τους στην οικογένεια και τα όριά τους από την αρχή, αυτό όχι μόνο επιδρά θετικά σε ένα αρμονικό κλίμα στο σπίτι, αλλά και στην υγιή ανάπτυξη του σκύλου.
Τα σκυλιά είναι ζώα αγέλης και χρειάζονται σαφείς δομές και κανόνες για την ψυχική τους ευεξία. Ένας απρόσεκτος ή ανασφαλής ιδιοκτήτης μπερδεύει τα μικρά σκυλιά έχοντας ως αποτέλεσμα ανεπιθύμητες ή και επικίνδυνες συμπεριφορές. Επιπλέον, είναι δύσκολο να αλλάξετε στον ενήλικο σκύλο συμπεριφορές και συνήθειες που έχει μάθει από νωρίς.
Τι πρέπει να μάθει ένα κουτάβι;
Αναμφίβολα ένα ζωηρό κουτάβι μπορεί να ανατρέψει την οικογενειακή ζωή και να προκαλέσει μεγάλη ταραχή στο σπίτι. Γι’ αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε από την αρχή στον μικρό σίφουνα τι του επιτρέπεται να κάνει και τι όχι.
Ο νέος σας συγκάτοικος με το πιστό μουσούδι και τις αδέξιες πατούσες φυσικά θα σας δυσκολέψει πολύ να είστε πάντα συνεπής. Ποιος μπορεί να αντισταθεί σε ένα χαριτωμένο κουτάβι που παρακαλάει για ένα κομμάτι λουκάνικο στο τραπέζι ή χουχουλιάζει στο κρεβάτι μαζί σας; Πώς πρέπει όμως να καταλάβει ένας σκύλος ότι ξαφνικά δεν του επιτρέπεται πλέον να απολαμβάνει αυτά τα προνόμια ως ενήλικος σκύλος;
Όταν εκπαιδεύετε ένα κουτάβι, θα πρέπει επομένως να είστε ξεκάθαροι από την αρχή σχετικά με το πώς θέλετε να ζείτε με το σκυλί σας ιδανικά. Ποια συμπεριφορά είναι σημαντική για εσάς και ποια συμπεριφορά δεν θέλετε να ανεχτείτε;
Εάν μείνετε σταθερά σε αυτή τη σαφή προσέγγιση εκπαίδευσης από την αρχή, ο σκύλος σας θα μάθει σύντομα ποια είναι η θέση του και δύσκολα θα σας δημιουργήσει πρόβλημα ακόμα και ως ενήλικος σκύλος.
Σαφείς εντολές και ξεκάθαρες ενδείξεις στην εκπαίδευση των κουταβιών
Οι σαφείς εντολές, ο ήρεμος αλλά αποφασιστικός τόνος φωνής και η ξεκάθαρη γλώσσα του σώματος δίνουν στο σκύλο σας ένα αίσθημα ασφάλειας.
Οι σκύλοι διαβάζουν εύκολα τις εκφράσεις του προσώπου και συχνά αντιδρούν πιο γρήγορα σε απλές κινήσεις των χεριών παρά σε περίπλοκες προτάσεις. Σκεφτείτε προσεκτικά πώς θέλετε να ονομάσετε εντολές όπως «κάτσε», «έλα», «δίπλα» και ποια κατάλληλη χειρονομία μπορείτε να κάνετε. Διατηρήστε αυτές τις απλά δομημένες εντολές χρησιμοποιώντας πάντα τις ίδιες λέξεις-κλειδιά και τις ίδιες κινήσεις χεριών.
Για να αποφύγετε παρεξηγήσεις, θα πρέπει να αποφύγετε μακροσκελείς προτάσεις όπως «Μπέλο, πρέπει να περιμένεις υπομονετικά μπροστά στο σούπερ μάρκετ γιατί ο μπαμπάς πρέπει να ψωνίσει». Σύντομες, σαφείς οδηγίες που συνδέονται πάντα με την ίδια επιθυμητή συμπεριφορά είναι απαραίτητες για την εκμάθηση της απαραίτητης βασικής υπακοής.
Έπαινος και λιχουδιές κατά την εκπαίδευση των κουταβιών
Πώς κάνετε το κουτάβι να απολαμβάνει την εκπαίδευση; Ο έπαινος και οι λιχουδιές παίζουν σημαντικό ρόλο στην ενθάρρυνση των νεαρών σκύλων. Από αυτή την άποψη, δεν διαφέρουν πολύ από τους περισσότερους ανθρώπους. Επιλέγουν τον δρόμο που τους υπόσχεται τη μεγαλύτερη επιτυχία. Οι επιπλήξεις και οι τιμωρίες τους αποθαρρύνουν και εμποδίζουν την επιτυχημένη εκπαίδευση των κουταβιών.
Για να μάθουν τα σκυλιά ποια συμπεριφορά είναι η σωστή και ποια φέρνει τον επιθυμητό έπαινο από το αφεντικό τους, η ανταμοιβή θα πρέπει να είναι άμεση.
Τα σκυλιά ζουν στο παρόν και συνδέουν πάντα την αντίδραση του ιδιοκτήτη με την τρέχουσα κατάσταση. Οι σκύλοι καταλαβαίνουν την κριτική μόνο εάν την λάβουν άμεσα. Εάν το κουτάβι σας, το οποίο δεν έχει ακόμη εκπαιδευτεί εντελώς, κάνει την ανάγκη του μπροστά στον καναπέ σας και το παρατηρείτε μόνο όταν πρόκειται να πάτε για ύπνο το βράδυ, δεν υπάρχει πλέον λόγος να επιπλήξετε τον σκύλο σας γι’ αυτό.
Μπορείτε να ανταμείψετε το κουτάβι σας με λιχουδιές (προσοχή – όχι πάρα πολλές!), καλά λόγια, στοργικά χάδια, χειρονομίες επαίνου ή ένα πολυπόθητο παιχνίδι.
Επιπλέον, τα σκυλιά εκλαμβάνουν τις μικρές ελευθερίες, όπως το να μένουν για λίγο χωρίς λουρί, να παίζουν με άλλα σκυλιά ή να παίζετε μαζί με μια μπάλα, ως στόχο που αξίζει να επιδιώξουν.
Η κατάλληλη στιγμή για την εκπαίδευση κουταβιού
Γενικά, ο σωστός συγχρονισμός είναι πολύ σημαντικός κατά την εκπαίδευση των κουταβιών. Για να πάει καλά η εκπαίδευση ή μια μικρή προπόνηση υπακοής, το κουτάβι σας θα πρέπει να είναι «έτοιμο» για τις ασκήσεις σας.
Αν περιπλανιέται στον κήπο, εξερευνά έντονα ένα νέο παιχνίδι ή απλώς είναι κουρασμένο ή πεινασμένο, σίγουρα δεν είναι καλή στιγμή.
Τα κουτάβια είναι πολύ πρόθυμα να μάθουν, αλλά συνήθως δεν κάνουν ένα πράγμα για πολύ καιρό. Ασκήσεις που απαιτούν τον σκύλο σας να συγκεντρωθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι σίγουρα ακατάλληλες για να ξεκινήσετε.
Αντίθετα, θα πρέπει να ενσωματώσετε την εκπαίδευση των κουταβιών στην καθημερινή σας ζωή και να συνηθίσετε το σκυλί σας σε ορισμένους κανόνες και τελετουργίες όσο το δυνατόν νωρίτερα. Προσπαθήστε να εκπαιδεύσετε τον σκύλο σας παράλληλα: φροντίστε να περιμένει υπομονετικά όταν ετοιμάζετε το φαγητό του. Μην ενδώσετε ποτέ στην ικεσία του και επαινέστε τον αν παραμένει ήρεμος όταν χτυπήσει το κουδούνι της πόρτας. Δώστε του μια λιχουδιά όταν καταφέρει να περιμένει μόνος έξω από την πόρτα του μπάνιου χωρίς να γκρινιάζει.
Οι βασικές αρχές στην εκπαίδευση κουταβιού
Μία από τις πιο σημαντικές ασκήσεις στην εκπαίδευση των κουταβιών δεν είναι απλώς η εκμάθηση εντολών. Τα νεαρά κουτάβια πρέπει πρώτα να εξοικειωθούν με το άγνωστο περιβάλλον τους. Πρέπει να δημιουργήσουν δεσμούς εμπιστοσύνης με τους νέους τους ανθρώπους, να κατανοήσουν τους κανόνες του σπιτιού τους και να μάθουν πώς να αντιμετωπίζουν τους ξένους και τα ζώα.
Καλό είναι να αφήσετε ελεύθερες τις πρώτες μέρες με το κουτάβι. Να φωνάζετε συχνά τον σκύλο σας με το όνομά του, να τον αγκαλιάζετε και να παίζετε μαζί του και να τον αφήνετε να τρώει λιχουδιές από το χέρι σας. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο χτίζετε εμπιστοσύνη και διασφαλίζετε ότι το κουτάβι αισθάνεται άνετα μαζί σας – η βασικότερη αρχή για όλους τους περαιτέρω στόχους της εκπαίδευσης των κουταβιών.
Εκπαίδευση στο σπίτι
Από τις πρώτες κιόλας μέρες στο σπίτι, μπορείτε να ξεκινήσετε την εκπαίδευση του κουταβιού σας. Σίγουρα ένα από τις πιο σημαντικές προϋποθέσεις για μια άνετα συνύπαρξη με τον τετράποδο συγκάτοικό σας. Βγάλτε το κουτάβι σας έξω κάθε δύο με τρεις ώρες και ανταμείψτε το όταν το κάνει.
Καθορίστε σταθερές ώρες για τις βόλτες όσο το δυνατόν νωρίτερα, όπως μετά το ξύπνημα, πριν ή μετά το μεσημέρι και πριν τον ύπνο. Είναι σημαντικό να παρακολουθείτε στενά το κουτάβι σας. Εάν ψαχουλεύει νευρικά γύρω από το διαμέρισμά σας, μπορεί να είναι σημάδι ότι πρέπει να πάει για την ανάγκη του.
Μην το μαλώνετε αν κάτι δεν κάνει σωστά στην αρχή. Καλύτερα να τον επαινείτε κάθε φορά που καταφέρνει να κάνει την ανάγκη του έξω! Η εκπαίδευση στο σπίτι δεν λειτουργεί από τη μια μέρα στην άλλη και απαιτεί πολλή υπομονή.
Η εκπαίδευση του κουταβιού σημαίνει επίσης επιβολή ορίων
Στα κουτάβια αρέσει να εξερευνούν τον κόσμο τους με το στόμα τους. Δεν καταλαβαίνουν ακόμη ότι τα έπιπλα είναι πολύτιμα. Επίσης, δεν καταλαβαίνουν ότι οι άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι στο δάγκωμα από τα άλλα σκυλάκια, για παράδειγμα.
Επομένως, δείξτε στον σκύλο σας τα όριά του νωρίς και με συνέπεια κατά την εκπαίδευσή του. Επιπλήττοντας την ανεπιθύμητη συμπεριφορά και δίνοντας γενναιόδωρο έπαινο για την επιθυμητή συμπεριφορά, το κουτάβι σας θα μάθει πόσο μακριά μπορεί να φτάσει.
Ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσετε το κουτάβι σας από το έντονο γρύλισμα, το γάβγισμα ή τα παρακάλια στο τραπέζι είναι να το αγνοήσετε. Όταν ο σκύλος σας εκδηλώνει αυτή τη συμπεριφορά, το πρώτο πράγμα που θέλει είναι η προσοχή σας. Αν του αρνηθείτε αυτή την προσοχή, σύντομα θα μάθει ότι με τέτοια συμπεριφορά δεν θα πετύχει αυτό που θέλει.
Καθοδήγηση με λουρί
Η καθοδήγηση με λουρί είναι επίσης ένα από τα βασικά της εκπαίδευσης του κουταβιού. Τα ενήλικα σκυλιά που τραβούν το λουρί τους μπορεί να γίνουν πραγματικό πρόβλημα. Εξάλλου, δεν είναι πάντα τόσο εύκολο να τα συγκρατείτε όσο ένα ελαφρύ κουτάβι. Επομένως, οι βόλτες με χαλαρό λουρί είναι απαραίτητο να μπούνε στο πρόγραμμα από την αρχή.
Δείξτε στο κουτάβι σας από την αρχή ότι κρατάτε το λουρί στο χέρι σας και όχι το αντίστροφο. Ο σκύλος σας δεν καθορίζει την κατεύθυνση, εσείς την καθορίζετε.
Για να βεβαιωθείτε ότι ο σκύλος σας σάς προσέχει όταν πηγαίνετε βόλτα και προσαρμόζεται στο ρυθμό σας, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι το λουρί είναι πάντα χαλαρό από μικρή ηλικία. Μόλις το κουτάβι τραβήξει απερίσκεπτα το λουρί, σταματήστε. Μόνο όταν χαλαρώσει το λουρί μεταξύ σας, συνεχίζετε τη βόλτα σας.
Το επόμενο βήμα: έλεγχος παρορμήσεων
Μπορείτε να δοκιμάσετε και μια πιο προχωρημένη άσκηση στην καθοδήγηση με λουρί, βάζοντας μια λιχουδιά ή ένα παιχνίδι που αρέσει πολύ στο σκυλάκι σας σε απόσταση σε ένα μεγάλο λιβάδι. Το κουτάβι σας πιθανότατα θα θέλει να ορμήξει απευθείας.
Ωστόσο, εσείς συγκρατήστε το ή απομακρυνθείτε ακόμη περισσότερο από τον πολυπόθητο μεζέ. Μόνο όταν καταφέρει να συμβαδίσει εύκολα με τον ρυθμό σας, πλησιάζετε πιο κοντά του. Επομένως παίρνει την ανταμοιβή μόνο αν μάθει να ελέγχει τον εαυτό του.
Εντολή «έλα» και «μείνε»
Μια σημαντική βάση της εκπαίδευσης των κουταβιών είναι όταν το καλείτε. Θα γλιτώσετε από πολύ άγχος και νεύρα εάν μάθετε από νωρίς στο κουτάβι σας να ανταποκρίνεται σε ένα κάλεσμά σας.
Εάν παρατηρήσετε ότι το κουτάβι σας τρέχει προς το μέρος σας ούτως ή άλλως, δώστε του το σήμα καλέσματος (π.χ. «Έλα», «Εδώ» ή ακόμα και ένα σφύριγμα με σφυρίχτρα). Μόλις φτάσει ο σκύλος σε σας, επιβραβεύστε τον. Έτσι μαθαίνει ότι έχει ανταμοιβή εάν έρθει γρήγορα κοντά σας.
Το ίδιο συμβαίνει και με την εκπαίδευση της εντολής «μείνε». Ο σκύλος σας πρέπει να μάθει να μην πηδάει από το αυτοκίνητο μόλις ανοίξετε το πορτμπαγκάζ. Ή ότι δεν μπορεί να πεταχτεί έξω μόλις ανοίξετε την εξώπορτα. Μην επιβραβεύετε αυτή τη συμπεριφορά υποχωρώντας στις ορμές του.
Κλείστε την πόρτα του αυτοκινήτου ή του σπιτιού αμέσως μόλις παρατηρήσετε ότι το κουτάβι σας προσπαθεί να βγει έξω. Μόνο όταν καταφέρει να περιμένει υπομονετικά τον επιβραβεύετε και ανοίξτε ξανά την πόρτα.
Επαναλάβετε αυτό μέχρι ο σκύλος σας να κάθεται ή να παραμένει ακίνητος ακόμα και με την πόρτα ορθάνοιχτη. Στη συνέχεια, επιβραβεύστε τον επιτρέποντάς του τελικά να βγει έξω.
Το κουτάβι μόνο του
Από τη 12η έως τη 18η εβδομάδα της ζωής, μπορείτε σιγά σιγά να συνηθίσετε στο κουτάβι σας να μένει μόνο του. Φυσικά, δεν πρέπει ποτέ να αφήνετε τον ενήλικο σκύλο σας μόνο του για πολύ καιρό. Αλλά στην καθημερινή ζωή υπάρχουν πάντα καταστάσεις στις οποίες ο σκύλος σας θα σας ενοχλούσε. Επομένως, το κουτάβι σας θα πρέπει να μάθει όσο το δυνατόν νωρίτερα ότι δεν μπορεί να έρχεται παντού μαζί σας.
Αυτό λειτουργεί καλύτερα εάν ενσωματώσετε πολύ διακριτικά διάφορες ασκήσεις για να μένετε μόνοι στην καθημερινότητά σας. Στην αρχή, φύγετε από το δωμάτιο για λίγα λεπτά χωρίς να πείτε αντίο. Επιστρέψτε και προσποιηθείτε ότι δεν συνέβη τίποτα.
Μπορείτε να αυξήσετε σταδιακά το χρόνο έως ότου ο σκύλος σας μάθει να μένει μόνος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Μόνο όταν είστε σίγουροι ότι ο σκύλος σας παραμένει ήρεμος μπορείτε να φύγετε από το σπίτι.
Εάν ο σκύλος σας είναι πολύ προσκολλημένος και αρχίζει να γαβγίζει ή να γκρινιάζει αμέσως, μπορείτε να αλλάξετε την άσκηση. Μην επιστρέψετε στο δωμάτιο μέχρι ο σκύλος σας να παραμείνει ήρεμος. Αν δεν θέλετε να αφήσετε μόνο του τον ανήσυχο σκύλο σας, τουλάχιστον αγνοήστε τον όταν ξαναμπαίνετε στο δωμάτιο. Μόνο όταν ηρεμήσει δώστε του μια λιχουδιά.
Η φροντίδα ενός σκύλου με τον κατάλληλο τρόπο σημαίνει και ενδιαφέρον για την περιποίηση που χρειάζεται. Το τρίχωμα πρέπει να βουρτσίζεται τακτικά. Τα πόδια, τα αυτιά και τα δόντια πρέπει να ελέγχονται και να καθαρίζονται. Επιπλέον, το κόψιμο των νυχιών είναι σταθερό κομμάτι της ρουτίνας περιποίησης. Συνηθίστε τον συγκάτοικό σας να μένει ακίνητος κατά τη διάρκεια αυτών των διαδικασιών περιποίησης από την αρχή.
Όταν χαλαρώνετε με το κουτάβι σας στον καναπέ το βράδυ, τρίψτε την κοιλιά του και αγγίξτε τα αυτιά του. Παράλληλα κρατήστε το πόδι του για λίγα λεπτά ή ανοίξτε το στόμα του με το χέρι σας. Θα παρατηρήσετε ότι ο σκύλος σας θα γίνεται όλο και πιο χαλαρός με τον καιρό και θα αρχίσει να απολαμβάνει αυτή την «περιποίηση».
Ύπνος
Με όλες τις ασκήσεις που κάνετε με το κουτάβι σας, μη ξεχνάτε το πιο σημαντικό πράγμα: τον ύπνο. Φροντίστε να αφήσετε το σκυλάκι σας να ξεκουραστεί όσο χρειάζεται. Χρειάζεται χρόνο για να επεξεργαστεί τις πολλές νέες εντυπώσεις που μαθαίνει καθημερινά. Αφήστε το να κοιμηθεί όταν αποσύρεται στο καλάθι του μετά από μια βόλτα.
Ποτέ μην το εξαντλείτε με πάρα πολλές ή πολύ μεγάλες προπονήσεις. Δεν χρειάζεται να κρατάτε το σκυλάκι σας απασχολημένο όλο το εικοσιτετράωρο – εξάλλου, αυτό δεν μπορείτε να το κάνετε ούτε με τον ενήλικο σκύλο σας στην καθημερινή ζωή.
Κοινωνικοποίηση: Εξοικείωση του κουταβιού με το περιβάλλον
Όσο περισσότερα γνωρίζει ένα κουτάβι τους πρώτους μήνες του, τόσο λιγότερο θα αναστατώνεται αργότερα. Η σωστή κοινωνικοποίηση ενός κουταβιού είναι επομένως πολύ σημαντική.
Στην καθημερινή ζωή υπάρχουν πολλοί άγνωστοι θόρυβοι για ένα νεαρό σκύλο: μια δυνατή ηλεκτρική σκούπα, το πλυντήριο ή η τηλεόραση, ζωηρά παιδιά, γρήγορα ποδήλατα, δυνατά μηχανάκια, άτομα με γυαλιά ηλίου, άτομα σε αναπηρικά καροτσάκια ή μωρά που ουρλιάζουν, θορυβώδης κίνηση και περίεργες κυλιόμενες σκάλες. Για τα κουτάβια, οι περισσότερες από αυτές τις εμπειρίες είναι πρωτόγνωρες και είναι πολλά που πρέπει να ανακαλύψει.
Δείξτε του κάτι νέο κάθε μέρα: Μπορείτε να αξιοποιείτε τις καθημερινές σας βόλτες για να συνεχίσετε να δείχνετε στο κουτάβι σας άγνωστα μέρη, ήχους, ανθρώπους ή ζώα. Αλλά μην υπερφορτώνετε τον σκύλο σας. Στην αρχή, λίγα λεπτά σε ένα άγνωστο περιβάλλον είναι αρκετά για το κουτάβι σας.
Μπορείτε να βρείτε όλα όσα χρειάζεστε για τον αρχικό εξοπλισμό του κουταβιού στο κατάστημα για κουτάβια.
Από την ηλικία των έξι περίπου εβδομάδων, τα κουτάβια έχουν 28 μυτερά δόντια, τα οποία τους αρέσει πολύ να χρησιμοποιούν. Στην αρχή, αυτά τα πρώτα δόντια απλά τσιμπάνε ενοχλητικά και δεν προκαλούν σοβαρούς τραυματισμούς. Ωστόσο, κάθε ιδιοκτήτης σκύλου πρέπει να δώσει μεγάλη σημασία στο να εκπαιδευτεί του κουταβάκι του το συντομότερο στην αναστολή του δαγκώματος. Τι μπορώ λοιπόν να κάνω, αν το κουτάβι μου δαγκώνει;
Σάλια παντού πάνω μας - μερικοί λάτρεις των σκύλων πιστεύουν ότι αυτό είναι υπέροχο. Άλλοι δίνουν λιγότερη σημασία στην επαφή με την υγρή γλώσσα του σκύλου. Αλλά γιατί ο σκύλος μας, μας γλείφει; Διαβάστε παρακάτω που εξηγούμε γιατί αρέσει στα σκυλιά να γλείφουν τους ανθρώπους.